Dzień: 23.12.2024r. Imieniny: Dagoberta, Dagny, Iwony, Jana,…

logo

Aktualności

13.04.2021

Umowa darowizny – co warto wiedzieć?

Dzięki umowie darowizny darczyńca może w sposób bezpłatny świadczyć na rzecz obdarowanego całym swoim majątkiem. Umowa darowizny powinna w sposób dokładny określić strony tj. darczyńcę i obdarowanego, a także przedmiot darowizny, który należy do darczyńcy. Przedmiotem darowizny może być rzecz w postaci samochodu, czy określona wartość pieniężna.

Istotne limity

Prawo polskie określa grupy podatkowe, zwolnione z obowiązku podatkowego, który może wystąpić przy przekazaniu darowizny. Limity określają maksymalne wartości przedmiotu darowizny, które są wolne od podatku przy uwzględnieniu relacji pokrewieństwa między darczyńcą a obdarowanym. Kwoty do weryfikacji podatkowej oblicza się łącznie z sumy darowizn otrzymanej od 1 darczyńcy dla wskazanego obdarowanego w ciągu 5 lat.
  •  grupa podatkowa; należą do niej: małżonek, a także zstępni (czyli dzieci, wnuki, prawnuki), wstępni (rodzice, dziadkowie), rodzeństwo, ojczym, macocha, pasierb, zięć, synowa, teściowie. Kwota wolna od podatku wynosi 9637 zł. Warto zaznaczyć, że w ramach grupy I wyróżnia się dodatkowo tzw. grupę 0, która obejmuje wyłącznie małżonka, dzieci, rodziców, dziadków, pasierbów, rodzeństwo, ojczyma i macochę. Wskazane tu osoby są zwolnione z podatku bez względu na wartość darowizny. Jednak po przekroczeniu kwoty 9637 zł należy zgłosić darowiznę do Urzędu Skarbowego.
  • II grupa podatkowa; należą do niej: zstępni rodzeństwa (czyli dzieci i wnuki rodzeństwa), rodzeństwo rodziców; małżonkowie oraz dzieci i wnuki pasierbów, małżonkowie rodzeństwa, rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych. Kwota wolna od podatku wynosi 7276 zł.
  • III grupa podatkowa; należą do niej pozostałe osoby niezaliczone do grup I oraz II. Kwota wolna od podatku wynosi 4902 zł.

 

Budowa i forma umowy darowizny

W umowie darczyńca zobowiązuje się darować przedmiot darowizny, obdarowany zaś oświadcza, że daną darowiznę przyjmuje. W umowie darowizny należy wskazać również miejsce oraz datę jej sporządzenia. Oświadczenie darczyńcy powinno być sporządzone w formie aktu notarialnego. Jeżeli jednak forma taka nie została zachowana, umowa staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostanie spełnione. W sytuacji, gdy chcemy przekazać darowiznę rzeczy, które są objęte małżeńską wspólnością majątkową to niezbędna będzie zgoda drugiego z małżonków – chyba, że darowizna dotyczy drobnych zwyczajowo przyjętych darowizn. Jak określają to przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, przedmioty majątkowe nabyte przez darowiznę należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Umowa darowizny może jednak przewidywać zapis, że darczyńca postanowi, iż przekazuje darowiznę obojgu małżonkom.

 

Odwołanie darowizny

Darowiznę można odwołać. Darczyńca może odwołać darowiznę nawet w przypadku, gdy byłaby ona już wykonana, jeżeli obdarowany dopuścił się względem darczyńcy rażącej niewdzięczności. Jeśli jednak darczyńca przebaczył obdarowanemu, darowizna nie może zostać odwołana. Jeżeli w chwili przebaczenia, darczyńca nie miał zdolności do czynności prawnych, przebaczenie będzie skuteczne, jeżeli zostało dokonane z dostatecznym rozeznaniem. Spadkobiercy darczyńcy mają możliwość odwołania darowizny z powodu niewdzięczności tylko w takiej sytuacji, gdzie darczyńca w chwili śmierci był uprawniony do odwołania, bądź gdy obdarowany umyślnie pozbawił darczyńcę śmierci lub w sposób umyślny wywołał rozstrój zdrowia, skutkujący śmiercią darczyńcy. Darowizna nie może być odwołana po upływie roku od dnia, w którym uprawniony do odwołania dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego. Odwołanie darowizny następuje poprzez oświadczenie złożone obdarowanemu na piśmie.
 

Niewykonanie świadczenia darowizny

Strony obowiązuje umowa która, jeśli nie zostanie wykonana niesie ze sobą prawomocne konsekwencje. Darczyńca zobowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, jeżeli szkoda została wyrządzona umyślnie bądź wskutek rażącego niedbalstwa. Obdarowany może żądać odsetek za opóźnienie, jeżeli darczyńca opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Roszczenie to może być możliwe dopiero od dnia wytoczenia powództwa.