Jaki testament wybrać?

Jakie i jak testamenty możemy sporządzić? Podstawowe to tzw. testamenty zwykłe tj. notarialny, własnoręczny i allograficzny. Rzadziej sięga się do testamentów szczególnych tj. ustnego, podróżnego (sporządzony na polskim statku morskim lub powietrznym) i wojskowego.

Testament notarialny

Sporządzany jest w obecności notariusza w formie aktu notarialnego. Notariusz spisuje oświadczenie sporządzającego testament a potem głośno ją odczytuje. Następnie notariusz i sporządzający podpisują testament. Za testament notarialny trzeba zapłacić kilkadziesiąt, góra – sto kilkadziesiąt złotych. Jego oryginał przechowywany jest w kancelarii notarialnej.

Testament własnoręczny (tzw. holograficzny)

Najłatwiejszy i najszybszy do napisania i pewnie dlatego najpopularniejszy. Sporządzający testament musi spisać go własnoręcznie na papierze. Taki testament nie może być napisany na komputerze i wydrukowany. Nie można także użyć maszyny do pisania. Na końcu dokumentu wpisuje datę jego sporządzenia i podpisuje się (czytelnie). Bez podpisu testament własnoręczny jest nieważny. Taki testament można przechowywać w domu albo u notariusza (w tym drugim przypadku powinien o tym wiedzieć ktoś z rodziny albo któryś ze spadkobierców aby testament ujawniony został w odpowiednim momencie). Do spisania testamentu własnoręcznego nie są potrzebni świadkowie.

Testament allograficzny

Konieczna będzie obecność świadków – dwóch i urzędnika (wysokiego rangą, bo uprawnienia do udziału w spisywaniu testamentu przysługują wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi miasta, staroście, marszałkowi województwa, sekretarzowi powiatu albo gminy oraz kierownikowi urzędu stanu cywilnego). Urzędnik w obecności świadków spisuje ostatnią wolę osoby, która ze względu na stan zdrowia nie jest w stanie zrobić tego własnoręcznie. Następnie odczytuje testament. Jeśli nie ma do niego zastrzeżeń osoba ta podpisuje go. Po nim podpisując się urzędnik i świadkowie. Na dokumencie musi się też znaleźć data jego sporządzenia. Osoby głuche lub nieme nie mogą sporządzić testamentu w tej formie. Pozostaje dla nich testament pisemny lub notarialny.

TESTAMENTY SZCZEGÓLNE

Testament szczególny ustny

Sporządza się go jeżeli istnieje obawa bliskiej śmierci spadkodawcy albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione. Wtedy spadkodawca może oświadczyć ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków. Treść testamentu ustnego może być stwierdzona w ten sposób, że jeden ze świadków albo osoba trzecia spisze oświadczenie spadkodawcy przed upływem roku od jego złożenia, z podaniem miejsca i daty oświadczenia oraz miejsca i daty sporządzenia pisma, a pismo to podpiszą:

• spadkodawca i dwaj świadkowie albo
• wszyscy świadkowie (np. gdy spadkodawca zmarł).

W wypadku gdy treść testamentu ustnego nie została tak stwierdzona, można ją w ciągu sześciu miesięcy od dnia otwarcia spadku stwierdzić przez zgodne zeznania świadków złożone przed sądem. Jeżeli przesłuchanie jednego ze świadków nie jest możliwe lub napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, sąd może poprzestać na zgodnych zeznaniach dwóch świadków.

Testament szczególny podróżny

Podczas podróży na polskim statku morskim lub samolotem można sporządzić testament przed dowódcą statku lub jego zastępcą w ten sposób, że spadkodawca oświadcza swą wolę dowódcy statku lub jego zastępcy w obecności dwóch świadków; dowódca statku lub jego zastępca spisuje wolę spadkodawcy, podając datę jej spisania, i pismo to w obecności świadków odczytuje spadkodawcy, po czym pismo podpisują spadkodawca, świadkowie oraz dowódca statku lub jego zastępca. Jeżeli spadkodawca nie może podpisać pisma, należy w piśmie podać przyczynę braku podpisu spadkodawcy. Jeżeli zachowanie tej formy nie jest możliwe, można sporządzić testament ustny.

 

Testament szczególny wojskowy

Dostępny jest dla żołnierzy Sil Zbrojnych w czynnej służbie, pracowników cywilnych zatrudnionych w Siłach Zbrojnych, określonych osób cywilnych towarzyszących Siłom Zbrojnym oraz tym znajdujących się na obszarze pod wyłącznym zarządem organów wojskowych albo na jednostce pływającej Marynarki Wojennej lub na statku powietrznym należącym do Sił Zbrojnych. Istnieje kilka równoważnych from sporządzenia takiego testamentu np. w obecności świadków lub poprzez oświadczenie złożone sędziemu wojskowemu.

Testamenty szczególne tracą moc z upływem 6 miesięcy od dnia ich sporządzenia, chyba że nastąpiła śmierć spadkodawcy. Zawieszenie terminu dotyczy okresu, w którym spadkodawca nie mógł sporządzić testamentu zwykłego.

Marcin Lis
MACC Partner Sp. z.o.o.

 

Źródło: http://www.prawo.senior.pl/180,1,Jaki-testament-wybrac,20049.html